Penziono osiguranje

Na osnovu Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, prava koja građani mogu da ostvare  su:

-        pravo na starosnu penziju;

-        pravo na prevremenu starosnu penziju;

-        pravo na invalidsku penziju;

-        pravo na porodičnu penziju;

-        pravo na novčanu naknadu za telesno oštećenje;

-        pravo na novčanu naknadu za pomoć i negu drugog lica;

-        pravo na naknadu pogrebnih troškova.

Muškarci stiču pravo na starosnu penziju  sa navršenih 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja.

Žene u 2014. godini stiču pravo na starosnu penziju sa najmanje 60 godina života i 15 godina staža osiguranja. Počev od 2015. godine, starosna granica za sticanje prava na penziju za žene pomera se naviše (videti tabelu).

I muškarci i žene stiču pravo na penziju sa navršenih 45 godina staža osiguranja, bez obzira na godine života.

Prevremena starosna penzija  stiče se u 2014. godini  kada  lice ostvari najmanje:

 - 40 godina staža osiguranja i  54 godine i 4 meseca  života - muškarci;  

 - 35 godina i 8 meseci staža osiguranja i 53 godine i 8 meseci života - žene.

Od 2015. godine dolazi do pomeranja starosne granice i staža osiguranja i za muškarce i za žene:

Pravo na invalidsku penziju stiče se kada kod nekog nastane potpuni gubitak radne sposobnosti zbog povreda nastalih na radnom mestu ili u vezi sa obavljanjem radne delatnosti, koje se ne mogu otkloniti lečenjem.

Godine staža potrebne za ostvarivanje prava na invalidsku penziju:

-       - usled povrede nastale na radu i profesionalnog oboljenja - bez obzira na godine staža;

-       - usled oboljenja i povrede nastale van rada – ako je osiguranik ima najmanje 5 godina radnog staža.

Pravo na porodičnu penziju mogu ostvariti članovi porodice ako je umrli osiguranik imao najmanje 5 godina staža osiguranja, ili je ispunio uslov za starosnu, prevremenu starosnu  ili invalidsku penziju, ili ako je već bio korisnik ovih penzija.

Ukoliko je smrt osiguranika nastupila usled povrede na radu ili profesionalne bolesti, pravo na porodičnu penziju se stiče bez obzira na dužinu staža.

Članovi porodice koji mogu steći pravo na porodičnu penziju su:

- Bračni drug ukoliko je u trenutku zaključenja braka umrli osiguranik već navršio godine života potrebne za ostvarivanje prava na starosnu, prevremenu starosnu  ili invalidsku penziju, tada je potrebno da je brak je trajao najmanje 2 godine ili da imaju zajedničko dete.  

I razvedeni bračni drug može steći pravo na porodičnu penziju ukoliko je sudskom presudom stekao pravo na izdržavanje.

Udovice stiču pravo na porodičnu penziju u 2014. godini sa 51 godinom i 6 meseci života. Potrebno je da su navršile barem 45 godina života.

Udovci stiču pravo na porodičnu penziju sa 56 godina i 6 meseci života.

Starosna granica za sticanje prava na porodičnu penziju  i za udovice i udovce se do 2017. godine pomera naviše za 6 meseci po godini.

Deca stiču pravo na porodičnu penziju do 15 godina života bez obzira da li su na školovanju; do 20. godine ako pohađaju srednju školu; a do 26. godine ako pohađaju visoku školu. Ukoliko je dete nesposobno za rad, pravo na porodičnu penziju može biti produženo dok traje neposobnost za rad deteta.

Roditelji mogu ostvariti ovo pravo ukoliko ih je korisnik prava izdržavao i ako su do smrti korisnika prava navršili 65 godina (otac) ili 60 godina (majka) života, ili ako su potpuno neposobni za rad.

Roditelji, braća, sestre stiču pravo na porodičnu penziju ako nema članova uže porodice (bračni drug, deca, unuci), ili ako ih ima, da nakon ostvarivanja njihovog prava na porodičnu penziju preostane iznos penzije.

Pravo na naknadu pogrebnih troškova stiče lice koje je platilo troškove sahrane korisnika penzije. Visina pogrebnih troškova u julu, avgustu i septembru mesecu 2014. godine iznosi  36.466,00 dinara.

Pravo na novčanu naknadu za telesno oštećenje stiču oni osiguranici kod kojih je došlo do gubitka ili znatnijeg oštećenja pojednih organa ili delova tela, zbog čega su potrebni veći napori pri obavljanju životnih potreba. Pravo na naknadu stiče se ukoliko telesno oštećenje iznosi najmanje 30%.

Naknada za negu i pomoć drugog lica - ovo pravo stiče osiguranik i korisnik penzije kome je zbog povrede i bolesti potrebna nega i pomoć drugog lica pri obavljanju osnovnih životnih potreba. Ovo pravo se uglavnom priznaje licima koja su nepokretna, teško se kreću, ne vide ili veoma slabo vide, ne mogu sami da se hranе, oblačе, održavaјu ličnu higijenu.

Detaljnije informacije, obrasce i zahteve za ostvarivanje ovih prava možete dobiti pri Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje, ili njegovim filijalama.

Republički fond za penzijsko i invalidsko osiguranje

Dr Aleksandra Kostića 9, 11000 Beograd

Tel: 011/206-1000

E- mail: proffice@pio.rs

Internet stranica Fonda: http://www.pio.rs